Verslag Herdenking Markt voor Joden 1941- 1943

Maandag 4 november 2019

Bij de speeltuin aan de Gaaspstraat vond op maandag 4 november 2019 de jaarlijkse herdenking plaats ter nagedachtenis aan de buurtbewoners uit de Rivierenbuurt die het slachtoffer werden van uitsluiting, vervolging en vernietiging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een herdenking die sinds 1986 wordt gehouden.

Nadat in september 1941 op last van de Duitse bezetter was bepaald dat Joodse kinderen niet meer mochten spelen in de speeltuin aan de Gaaspstraat, werd op 3 november 1941 de speeltuin ingesteld als markt waar alleen Joden mochten komen om er te verkopen en te kopen. De speeltuin werd een plaats van angst, uitsluiting, discriminatie en vervolging. In augustus 1943 werd deze markt opgeheven.

Omdat de leerlingen van groep 8 van basisschool de Catharina het monument hebben geadopteerd, waren zij ook dit jaar actief betrokken bij deze gebeurtenis. Gedurende drie bijeenkomsten werden de leerlingen geïnformeerd over de gevolgen die de Duitse bezetting en de steeds verdergaande anti-joodse maatregelen en hoe de Rivierenbuurt als één van de Joodse concentratiegebieden zwaar getroffen werd. Aan de hand van het vele bewaard gebleven beeldmateriaal werd inzichtelijk wat er zich afspeelde in hun directe woonomgeving.De leerlingen gingen zelf op zoek naar meer informatie over de marktkoopmannen die eind oktober 1941 een aanvraag deden voor een vergunning op de Joodse markt in de Gaaspstraat. Het was een eerste kennismaking met de digitale bronnen uit het Stadsarchief en het Joods Monument.

En niet alleen de leerlingen van basisschool de Catharina, maar ook van De Rivieren namen deel aan de activiteiten. Ze kwamen op 31 oktober naar de speeltuin voor een bezoek aan het Verzetsmuseum. Verzetsmuseum Junior op wielen is een mobiele kindertentoonstelling waarbij de leerlingen in een 11 meter lange trailer de oorlog beleven door de ogen van de Joodse vluchteling Eva, het Nederlandse meisje Nelly, Jan met ouders in het verzet en Henk uit een alledaags gezin. Na het bezoek van de leerlingen was de bus open voor het publiek.

Tijdens het programma op de dag van de herdenking ging de aandacht van de sprekers dit keer vooral naar de marktkoopmannen van de Joodse markt(en) . De leerlingen noemden een aantal van hun namen en gastsprekers Karel Spruijt voor zijn tekst klik hier en Gerrie Golstein voor zijn tekst klik hier vertelden respectievelijk over de familie Moses Hess en Abraham van de Kar.

Dank
Er zijn vele mensen die wij willen danken voor hun aanwezigheid, grote inzet en betrokkenheid bij deze herdenking. Natuurlijk de vele aanwezigen bij de herdenking, maar ook de leerlingen van groep 7 en 8 van de Catharina en de Rivierenschool en hun leerkrachten, de aanwezige bestuurders van Stadsdeel Zuid, de medewerkers van de Speeltuin, de sprekers Karel Spruijt en Gerrit Golsteijn, de medewerkers van het Verzetsmuseum en het Amsterdamse 4 en 5 mei comité; de PvdA; de CVAH; Woor of het Huis van de Wijk en Stadsdeel Zuid voor de prachtige bloemenkransen. voor een foto impressie klik hier